• sreda, 11. decembar 2024.
Kratko o Đuru Plesu: Mitrovački Švaba ratovao sa srpsko Kosovo
Društvo | Reportaža | Sremska Mitrovica
0 Komentara

Kratko o Đuru Plesu: Mitrovački Švaba ratovao sa srpsko Kosovo

30. novembar 2019. godine

Neposredno po završetku Prvog svetskog rata 1918. godine, Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca susrela se sa novim problemima. Ustavni spor između Srba i Hrvata koji je već od prvih dana nove države najavljivao ne baš jednostavnu integraciju u jedinstvenu celinu, dodatno su opterećivale separatističke težnje Albanaca Kosova i Metohije, Raške oblasti i Makedonije.

Đuro Ples

Đuro Ples

U želji da ove oblasti otrgnu iz sastava Kraljevine i pripoji ih matici, Albanci 1918. godine osnivaju “Komitet narodne odbrane Kosova”, koji je bio zadužen za pripremanje oružane pobune. Kada su 1920. godine tri člana ovog Komiteta postali ministri u Albaniji, od kojih je svakako najznačajniji bio njegov čelnik Bajram Curi (postao je ministar Vojske Albanije), dolazi do zategnutosti u odnosima između dve susedne države, što rezultira ulaskom trupa Kraljevine SHS u pogranične albanske oblasti sa ciljem da ih predaju na upravu Esad-Paši Toptaniju, prijatelju Srbije.

Već naredne 1921. godine albanski separatisti bili su u punom pokretu. Napadi kačaka na predstavnike vlasti postali su svakodnevna pojava. Ubijani su kmetovi, žandarmi, predsednici opština, učitelji, istaknute ličnosti. I mada je u martu 1922. došlo je do formalne normalizacije odnosa, albansko-bugarski iredentisti, pod patronatom Italije kasnije iste godine dogovaraju stvaranje zajedničkog komiteta kome se priključuju i crnogorski emigranti odani Kralju Nikoli.
Sukob vlasti i iredentista doživeo je vrhunac dve godine kasnije borbama na planini Čičevici i u Drenici, gde je 15. jula smrtno ranjen i vođa kačačke pobune Azem Bejta. Slom Bejtine i grupe separatista na Čičevici označio je i kraj pobune koja je, u godinama koje su prethodile Drugom svetskom ratu, dobila politički karakter. Tek sa Aprilskim ratom i potonjim rasparčavanjem Kraljevine Jugoslavije, albanski separatisti ponovo će uzeti oružje u ruke.

Đuro Ples (obeležen strelicom) neposredno nakon borbi na Čičevici

Đuro Ples (obeležen strelicom) neposredno nakon borbi na Čičevici

U borbama na Čičevici te 1924. godine, kao pripadnik Kosovsko-mitrovačkog pešadijskog puka, u sadejstvu sa Drugom žandarmerijskom brigadom  i Prištinskim pešadijskim pukom, učestvovao je i jedan Sremac, Mitrovčanin, Nemac Đuro Ples.
Orden od Kralja Aleksandra

Đuro u stroju dočekuje Kralja Aleksandra u Kosovskoj Mitrovici

Đuro u stroju dočekuje Kralja Aleksandra u Kosovskoj Mitrovici

Do odlaska na Kosovo i Metohiju 1923. godine, Đuro je živeo u Sremskoj Mitrovici u današnjem Bulevaru Konstantina Velikog. Rođen je 10. februara 1903. godine od oca Matasa i majke Magdalene. Kao i većina podunavskih Švaba, bavio se poljoprivredom, a bio je zainteresovan i za fudbal.
Kako je, usled napetog stanja na Kosovu i Metohiji, tamošnja Žandarmerija potčinjena vojnoj komandi Kosovske divizijske oblasti, dolaskom na jug zemlje, Đuro je postao jedan od gotovo deset hiljada “čuvara juga”.

Za pad Kule Đuro je dobio orden

Za pad Kule Đuro je dobio orden

U borbama protiv Kačaka, Đuro je učestvovao gotovo godinu dana, a zbog junaštva i požrtvovanosti ispoljenih naročito u završnim borbama na Čičevici, kada je doprineo padu “Čičevačke kule”, Đuro je od strane Kralja Aleksandra Karađorđevića odlikovan za hrabrost i junaštvo. Orden je primio prilikom Kraljeve posete Kosovu i Metohiji.

Nakon operacija na Kosovu i Metohiji, Đuro se vratio u Sremsku Mitrovicu. Pošto je imao dosta zemlje, ponovo se okrenuo poljoprivredi, a u periodu od1935. do 1944. godine bio je aktivan u Fudbalskom klubu Radnički. Neko vreme bio je i član njegovog Upravnog odbora.
Ostalo je zabeleženo i to da je tokom Drugog svetskog rata bio po strani velikih događaja, trudeći se da, koliko je to bilo u njegovoj mogućnosti, zaštiti i pomogne srpsko stanovništvo. Tako je 1943. godine, u vreme kada se Fruškogorski odred našao u teškoj poziciji bio jedan od organizatora pomoći partizanima kojima je, preko svojih poverljivih prijatelja na prostoru Ležimira isporučivao hranu.

U oktobru 1944. godine, kao i većina mitrovačkih Nemaca, Đuro se našao u pokretu. Već naredne godine novi dom je pronašao u Gornjoj Austriji. Sremsku Mitrovicu posetio je samo jednom nakon rata i to 1963. godine. Umro je u Gornjoj Austriji 1993. godine.

Sremske novine polažu autorska prava na sve vlastite sadržaje (tekstualne, vizuelne i audio materijale, baze podataka, vizuelizacije baza podataka, baze dokumenata i elektronske prikaze dokumenata i programerski kod). Neovlašćeno korišćenje bilo kog dela portala nije dozvoljeno, smatra se kršenjem autorskih prava i podložno je tužbi.

Najnovije vesti

TRENUTNO NEMA KOMENTARA.

Ostavi komentar