Laćarački đaci „otkrili” poreklo svojih porodica

U potrazi za odgovorima o poreklu svojih porodica učenici su mnogo toga saznali. Otkrili su da Čenići potiču iz Bosne i Hercegovine, slično je poreklo i porodice Krstanović. Zanimljivo poreklo ima prezime Kovačević koje je veoma rasprostranjeno na prostorima Srbije i okolnih država, a prezime Ratković  i ova familija došla je iz Hrvatske…

Piše: S.Đaković

Učenici Osnovne škole „Triva Vitasović Lebarnik”  u okviru izbornog predmeta “Svakodnevni život u prošlosti”, bave se raznim istraživanjima pa su tako, između ostalog, istraživali lokalnu istoriju. Jedna od lokalnih tema odnosila se na poreklo porodica i njihovih prezimena. Učenici su imali zanimljiv istraživački zadatak da samostalno, uz pomoć starijih, ili putem interneta,  nađu podatke odakle potiče prezime koje nose i da kroz ovo „otkriće” upoznaju svoju porodičnu i istoriju.

– Učenicima je zadatak bio zanimljiv, uživali su pogotovo, kažu,  što su uz  istraživački imali i kreativan zadatak da sami, na osnovu istraženih podataka, smisle kako bi voleli da izgleda njihov porodični grb. Ono što su saznali i što su sami osmislili, našlo je mesto na zajedničkom panou u holu škole. Cilj nam je da  da i ostali učenici  to pročitaju, da se upoznaju i da se sami priključe ovoj zanimljivoj stranici istorije našeg mesta – kaže Biljana Duduk Milovanović, profesor istorije i zamenik direktora škole.

U potrazi za odgovorima o poreklu svojih porodica učenici su mnogo toga saznali. Otkrili su da Čenići potiču iz Bosne i Hercegovine  i da su se posle Drugog svetskog rata, 1945. godine, naselili  u ove krajeve. Slično je poreklo i porodice Krstanović koja je u Laćarak i uopšte ove krajeve došla posle Drugog svetskog rata iz Bosanskog Petrovca. Zanimljivo poreklo ima prezime Kovačević koje je veoma rasprostranjeno na prostorima Srbije i okolnih država, a nastalo je po nekom davnom pretku i kovačkom zanatu. U Sremu ovo prezime počinje da se, prema ovom đačkom istraživanju,  širi posle1956. godine. Prezime Ratković  i ova familija došla je iz Hrvatske. Naziv im potiče od imena Ratko koje u osnovi ima reč rat i rad. Preci ove porodice, po istom istraživanju, živeli su i u Veneciji , a Franjo Ratković je 1511. godine u Veneciji  izdao prvu knjigu  na hrvatskoj ćirilici. Zarići vode poreklo iz Crne Gore. Zbog Turaka proterani su u Bosnu i Hercegovinu, a odatle su 70-ih godina prošlog veka raseljeni u ove krajeve. Zanimljivo je i poreklo prezimena Ilić, a priča o njemu potiče iz vremena turske vladavine i ona glasi ovako : kada je Miloš Obilić ubio sultana Murata na Kosovu izdato je naređenje da se ubije svako ko nosi prezime Obilić. Obilići su bili prinuđeni da se odreknu svog prezimena, ali su se odrekli prva dva slova i tako je nastalo prezime Ilić. Ninkovići, po ovom istraživanju, poreklo vode iz Hrvatske, a ima ih  u Srbiji i drugim zemljama. U naše krajeve došli su sredinom prošlog veka. Zeljković je 1571. godine bilo najčešće prezime na ovim prostorima, a porodica potiče iz Dalmacije. Živanovići su često prezime u Srbiji  i pretežno su se, kroz prošlost, bavili zemljoradnjom i stočarstvom, i u Laćarku su poznati kao zemljoradnici.

Prezime Vitasović učenicima ove škole je  izuzetno važno zbog prezimena narodnog heroja čije ime nosi škola Trive Vitasovića Lebarnika. Po đačkom istraživanju, ova porodica vodi poreklo iz Hercegovine i izvorno su se prezivali Trninić. Za vreme turske vladavine napustili su prapostojbinu jer su, po jednoj priči,  braća štitila svoju jedinu sestru od odlaska u harem. Jedne noći turske sluge i janjičari su došli po nju, a braća su ih u samoodbrani poubijala. Ovaj događaj ih je podstakao na beg, a pobegli  su svako na svoju stranu da bi ih teže našli. Jedan od braća došao je u Austrougarsku, na prostor današnjeg  Laćarka i zaposlio se kao sluga kod starijeg bračnog para. Oni nisu imali dece pa su ga prihvatili kao svog. Prezivali su se Vitasović  i obećali su mu da će mu, ako preuzme prezime posle njihove smrti, ostaviti svoje imanje. On je na ovo pristao i od svog prvobitnog prezimena Trninić preuzeo prezime Vitasović.

Ovo su neki od rezultata istraživanja do kojih su došli  laćarački učenici tokom istraživanja porodičnih prezimena. Sve što su istražili napisali su i to postavili na pano u školi, a svaka priča ima oblik zamišljenog porodičnog grba.

Tekst je napisan u sklopu realizacije projekta „Kakve su nam škole, takva su nam sela” koji je se finansira iz budžeta Grada Sremska Mitrovica

Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.